Samenwerken met BIM

Fragmentatie van het bouwproces in relatie tot BIM

Samenwerken met BIM is meer dan samen werken. Van oudsher is onze manier van samenwerken in de gebouwde omgeving behoorlijk gefragmenteerd. Zo werken we veelal in verschillende ontwerpfases (verticale fragmentatie) en door een groot aantal ketenpartners (horizontale fragmentatie) in steeds wisselende projectteams (longitudinale fragmentatie).
Ik heb, in een recent project, gemerkt dat door deze fragmentatie er veel kennis en kwaliteit verloren gaat wanneer dit niet op een gestructureerde wijze en volgens vaste afspraken gebeurt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een architect die samen met een constructeur een 3D model ontwerpt tot aan een TO, waarna de aannemer het estafettestokje over pakt en met haar huis-installateur het UO alleen 2D uitwerkt. Doordat we onze werkzaamheden voor een specifieke bouwfase met eigen projectdoelen op een eiland uitvoeren, wordt de fragmentatie in stand gehouden en werken we samen, maar is er geen samenwerking.

BIM is de oplossing voor samenwerken in de bouwketen

Hoe kan er dan wel goed worden samengewerkt? Ondanks dat de bouwwereld nog steeds de omslag aan het maken is van traditioneel werken naar ‘het werken van nu’, ook al bluffen we met zijn allen dat we al flink aan het BIMMEN zijn, kan de werkmethodiek van BIM ons hierbij enorm helpen. Alle geometrische objecten met hun data en output gestructureerd op een en dezelfde plek beschikbaar voor alle ketenpartners, dat zou al een flinke slok op een borrel kunnen schelen al vraagt BIM nog wel meer dan dat alleen.
De ketenpartners werken gezamenlijk aan de opbouw van het BIM-dossier volgens standaarden en vooraf gemaakt afspraken. Daarbij is het belangrijk dat je zorgt voor een zo goed mogelijke bouwproces-integratie, waarbij de focus meer en meer ligt op het delen van kennis en informatie. Op deze manier kunnen we de negatieve aspecten van het gefragmenteerde bouwproces teniet doen en een besparing creëren voor jou en alle overige ketenpartners. Zowel in tijd als geld. BIM kan hier een middel in zijn en is niet een doel op zich.
Werken met BIM alleen is echter niet voldoende om dat te bewerkstelligen. Hier is meer voor nodig. Zo zal er op alle niveaus in het bouwproces meer moeten worden gecommuniceerd en gecoördineerd. Dat vergt andere skills en competenties dan we voorheen gewend waren. De bouwkundige is niet meer alleen de rechterhand van de architect maar moet in het BIM-proces ook andere taken oppakken om tot een goed product te komen. Dat heb ik zelf de afgelopen jaren ook aan den lijve mogen ondervinden. Er wordt in BIM namelijk al virtueel gebouwd, wat inhoudt dat meerdere disciplines, gelijk opgaand met het bouwkundige ontwerpproces, betrokken zijn bij de totstandkoming van het ontwerp. Hierbij bundel je de ontwerpkracht van meerdere ketenpartners in plaats van dat dit in estafettevorm plaatsvindt. Daarbij maak je gebruik van eenzelfde informatiebron conform een gestructureerd proces.

Voor wie is BIM bedoeld

BIM is bedoeld voor alle ketenpartners in de gebouwde omgeving. Dit kan zijn van architect tot schilder of van opdrachtgever tot gebruiker, voor iedereen. Om iedereen aan te kunnen haken zijn er wel bepaalde spelregels nodig. Deze spelregels, ook wel ‘open standaarden’ genoemd, zorgen ervoor dat we allemaal dezelfde taal spreken. In Nederland kennen we een aantal ‘open standaarden’ die hierin voorzien (www.bimloket.nl). Ze stroomlijnen het werk, en zorgen voor een optimale inzet van BIM. Wie deze toepast bij het werken met BIM, zorgt voor een uniforme structuur en eenheid in gegevens. Binnen een project, maar ook over projecten heen, met als ultiem resultaat een efficiënte, snelle, goedkope én innovatieve Nederlandse bouwsector.

Pim Jansen – BIM regisseur en mede oprichter BIMpress